شماره ابلاغ : 55378/ت 15144ه
تاريخ ابلاغ: 16/ 11/ 1374
هيأت وزيران در جلسه مورخ5/ 9/ 1374 بنا به پيشنهاد شماره3117/100 مورخ3/3/ 1374وزارت بازرگاني و به استناد بند ( 3 ) قسمت الف تبصره ( 25 ) قانون برنامه دوم توسعه اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران - مصوب 1373 - اساسنامه صندوق ضمانت صادرات ايران را به شرح زير تصويب نمود :
اساسنامه صندوق ضمانت صادرات ايران
مصوب 05/ 09/ 1374
فصل اول - كليات
ماده 1 - صندوق ضمانت صادرات ايران - كه در اين اساسنامه به اختصار « صندوق » ناميده مي شود و بر اساس بند ( 3 ) قسمت الف تبصره ( 25 ) قانون برنامه دوم توسعه اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران - مصوب 1373 - تأسيس شده است ، برابر مقررات اين اساسنامه ، مصوبات مجمع عمومي صندوق ، آيين نامه هاي اجرايي مربوط و در موارد سكوت ، قانون تجارت و لايحه قانوني اصلاح قسمتي از قانون تجارت مصوب 1347 - اداره مي شود .
ماده 2 - صندوق داراي شخصيت حقوقي استقلال اداري و مالي مي باشد و به صورت شركت سهامي خاص و وابسته به وزارت بازرگاني فعاليت مي كند .
ماده 3 - مركز اصلي صندوق ، شهر تهران است و صندوق مي تواند براي اجراي فعاليتهاي خويش ، در ساير نقاط كشور به تأسيس شعبه بر اساس قوانين مربوط و مقررات اين اساسنامه اقدام كند و يا اين كه به اشخاص حقيقي و حقوقي نمايندگي دهد .
ماده 4 - صندوق با تابعيت ايراني براي مدت نامحدود تأسيس مي گردد .
ماده 5 - موضوع فعاليت صندوق عبارت است از انجام تمامي تكاليف و اختيارات قانوني ، تضمين سرمايه گذاريها و ايجاد تسهيلات لازم در راستاي توسعه و گسترش صادرات كشور و ضمانت مطالبات صادركنندگان كالاها و خدمات ، از خريداران خارج از كشور در قبال خطرات حاصل از عواملي كه به طور معمول شركتهاي بيمه تجاري آنها را بيمه نمي كنند و نيز ناشي از اموري كه در زير مي آيد ، مشروط بر اين كه نتيجه عدم ايفاي تعهدات صادركننده نباشد . امور مزبور عبارت هستند از :
1 - 5 - ورشكستگي يا اعسار خريدار ،
2 - 5 - استنكاف خريدار از قبول خدمات يا كالاهاي صادرشده ،
3 - 5 - خودداري خريدار از پرداخت برات در سررسيد ،
4 - 5 - عدم پرداخت بهاي كالا يا خدمات در سررسيد مربوط ،
5 - 5 - اعمال سياستهاي مربوط به محدوديتهاي وارداتي و ارزي در كشور خريدار ،
6 - 5 - بروز جنگ يا حالت جنگ ،
7 - 5 - تيره شدن روابط يا قطع رابطه سياسي با كشور خريدار به نحوي كه در نتيجه آن ، صادركننده موفق به دريافت مطالبات خود در سررسيد آنها نشود ،
8 - 5 - اعمال سياستهاي اقتصادي كه موجب مسدود شدن مطالبات صادركنندگان شود ،
9 - 5 - سلب مالكيت از خريدار كالاي يا خدمات در خارج از كشور بر اثر ملي شدن يا مصادره اموال به نحوي كه صادركننده موفق به دريافت مطالبات خود نشود ،
10 - 5 - ساير عوامل خارج از حيطه اختيار صادركننده و خريدار كه به تشخيص هيأت مديره صندوق موجب عدم وصول مطالبات صادركننده شود .
تبصره 1 - انجام هر نوع فعاليت مرتبط كه براي انجام و توسعه موضوع فعاليت صندوق ضروري و مفيد باشد از جمله هر گونه مشاركت ، سرمايه گذاري ، خريد و فروش اموال منقول و غير منقول ، خريد و تملك سهام ساير شركتها با حق فروش و انتقال آنها - مشروط به تصويب مجمع عمومي و رعايت قوانين و مقررات مربوط - در محدوده موضوع شركت قرار دارد .
تبصره 2 - ترتيب و ميزان تضمين سرمايه گذاران و ضمانت مطالبات صادركنندگان كالا و خدمات به موجب آيين نامه اي تعيين خواهد شد كه به پيشنهاد وزارت بازرگاني به تصويب هيأت وزيران مي رسد .
ماده 6 - سرمايه صندوق صد ميليارد ( 000 . 000 . 000 . 100 ) ريال است كه در سال 1374 ( 10% ) آن توسط دولت به صورت نقدي پرداخت خواهد شد و بقيه آن طي سالهاي آتي پرداخت مي گردد .
تبصره سود ويژه صندوق پس از كسر مالياتهاي متعلقه به عنوان افزايش سرمايه صندوق تلقي خواهد شد .
فصل دوم - اركان
ماده 7 - صندوق داراي اركان زير است :
1 - 7 - مجمع عمومي
2 - 7 - هيأت مديره و مدير عامل
3 - 7 - بازرس يا بازرسان قانوني
ماده 8 - مجمع عمومي صندوق به نمايندگي از هيأت وزيران مركب از وزير بازرگاني ، وزير امور اقتصادي و دارايي ، وزير صنايع ، وزير امور خارجه ، رييس سازمان برنامه و بودجه ، رييس كل بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران و رييس كل مركز توسعه صادرات ايران مي باشد كه رياست آن برعهده وزير بازرگاني است .
ماده 9 - مجمع عمومي صندوق هر سال حداقل دوبار به دعوت هيأت مديره پس از پايان سال مالي ، يك بار حداكثر تا تير ماه براي بررسي و تصويب ترازنامه و حساب عملكرد سود و زيان و ساير موارد در دستور كار و يك بار نيز در نيمه دوم سال حداكثر تا دي ماه براي بررسي و تصويب بودجه سال بعد و موارد در دستور كار ، در مركز اصلي شركت يا با توافق مجمع در محل پيشنهادي هيأت مديره با حضور تمامي اعضا تشكيل مي شود .
تبصره 1 - مجمع عمومي مي تواند بنا به دعوت رييس يا اعضاي مجمع عمومي يا بازرس ( يا بازرسان ) قانوني يا به تقاضاي مدير عامل و تأييد رييس مجمع عمومي به طور فوق العاده تشكيل شود .
تبصره 2 - مديرعامل صندوق با توافق رييس مجمع عمومي در جلسات مجمع عمومي - بدون حق رأي - حضور مي يابد لكن حضور بازرس ( يا بازرسان ) قانون در جلسات مذكور الزامي است .
ماده 10 - دعوت نامه رسمي و كتبي مجمع عمومي شامل محل تشكيل ، روز ، ساعت و دستور جلسه به انضمام مدارك و اسناد مربوط در مدتي كه كمتر از پانزده ( 15 ) روز قبل از تاريخ تشكيل جلسه نباشد توسط مدير عامل براي صاحبان سهام ارسال مي شود .
ماده 11 - تصميمات مجمع عمومي با اكثريت آرا معتبر است .
ماده 12 - مذاكرات و تصميمات مجمع عمومي صندوق در صورت جلسه اي به امضاي اعضاي مجمع مي رسد .
ماده 13 - اختيارات و وظايف مجمع عمومي صندوق با رعايت قوانين و مقررات مربوط عبارت است از :
1 - 13 - تعيين خط مشي عمومي صندوق و سياستهاي كلي آن و اعمال نظارت عاليه بر فعاليت هاي صندوق ،
2 - 13 - پيشنهاد اصلاح و تغيير اساسنامه صندوق به هيأت وزيران برابر قوانين و مقررات مربوط ،
3 - 13 - افزايش يا كاهش سرمايه صندوق ،
4 - 13 - ارايه پيشنهاد انحلال يا ادغام صندوق به مرجع صلاحيتدار ،
5 - 13 - استماع و بررسي گزارش عملكرد ساليانه هيأت مديره و بازرس ( يا بازرسان ) قانوني و اخذ تصميمات مقتضي ،
6 - 13 - بررسي و تصويب بودجه ، ترازنامه ، حساب سود و زيان و صورتهاي مالي و نحوه تقسيم سود و اندوخته هاي صندوق ،
7 - 13 - بررسي و تصويب آيين نامه هاي مالي ، معاملاتي و اداري صندوق به پيشنهاد هيأت مديره با رعايت قوانين و مقررات مربوط ،
8 - 13 - تعيين حقوق ، مزايا و پاداش اعضاي موظف هيأت مديره و مدير عامل با رعايت قوانين و مقررات مربوط ،
9 - 13 - ارايه پيشنهاد منظور كردن مبلغ كسري درآمد ساليانه صندوق براي پرداخت خسارتهاي آن سال در بودجه ساليانه كل كشور به هيأت وزيران پس از وضع اندوخته سالهاي قبل ،
10 - 13 - اتخاذ تصميم در مورد مطالبات لاوصول صندوق ،
11 - 13 - اخذ تصميم نسبت به انتقال بخشي از اندوخته احتياطي به حساب سرمايه ،
12 - 13 - انتخاب بازرس ( يا بازرسان ) قانوني و تعيين حق الزحمه وي ،
13 - 13 - پيشنهاد تأسيس يا انحلال شركتهاي فرعي يا تابعه و پيشنهاد تصويب ، اصلاح و تغيير اساسنامه شركتهاي ياد شده در داخل كشور با رعايت قوانين و مقررات مربوط به هيأت وزيران ،
14 - 13 - تعيين روزنامه كثيرالانتشار براي درج كليه آگهي هاي صندوق ،
15 - 13 - تعيين يا عزل اعضاي هيأت مديره به پيشنهاد رييس مجمع عمومي ،
16 - 13 - بررسي و تصويب ساختار تشكيلاتي صندوق ،
17 - 13 - تعيين انواع اعتبارات قابل تضمين توسط صندوق به پيشنهاد هيأت مديره ،
18 - 13 - تعيين حداكثر ميزان تعهد مجاز صندوق در مورد هر كشور ،
19 - 13 - ارايه پيشنهاد مربوط به ميزان كارمزد و هزينه هاي مربوط به ضمانت ها جهت تصويب به هيأت وزيران .
20 - 13 - تعيين ضوابط مربوط به محاسبه خسارات در تعهد صندوق و تصويب آيين نامه مربوط به پيشنهاد هيأت مديره ،
21 - 13 - بررسي و تصويب شرايط عمومي ضمانت نامه هاي صادرات صندوق به پيشنهاد هيأت مديره ،
22 - 13 - برسي و تصويب آيين نامه مربوط به بازيافت خسارت ، ترتيب برآورد ذخاير فني و اندوخته احتياطي به پيشنهاد هيأت مديره ،
23 - 13 - بررسي و تأييد پيشنهادات مربوط به قبول نمايندگي مؤسسات خارجي در ايران ،
24 - 13 - بررسي و مطالعه و تحقيق در زمينه امور بيمه و ضمانت صادرات ،
25 - 13 - اتخاذ تصميم در ساير موارد پيشنهادي هيأت مديره و يا رييس هيأت مديره و مدير عامل صندوق در حدودي كه برابر قانون تجارت از اختيارات و وظايف مجمع عمومي است .
ماده 14 - اعضاي هيأت مديره صندوق : مدير عامل و معاونان وي مي باشند كه اداره صندوق را بر عهده خواهند داشت .
تبصره 1 - رياست هيأت مديره بر عهده مدير عامل است و نايب رييس هيأت مديره توسط اعضا برگزيده مي شود .
تبصره 2 - مدير عامل به پيشنهاد وزير بازرگاني و تأييد مجمع عمومي صندوق براي مدت پنج سال تعيين و با حكم وزير بازرگاني منصوب مي شود .
تبصره 3 - معاونان به پيشنهاد مدير عامل و تأييد وزير بازرگاني با حكم مدير عامل براي مدت دو سال تعيين مي شوند .
تبصره 4 - انتخاب مجدد اعضاي هيأت مديره امكان پذير است .
تبصره 5 - در صورت خاتمه دوران مسئوليت اعضاي هيأت مديره تا تمديد دوره مسئوليت اعضاي قبلي يا تعيين جانشينان آنان ، هيأت مديره به خدمت خود ادامه خواهد داد .
تبصره 6 - در صورت استعفا يا فوت يا عزل هر يك از اعضا يا وجود موانع قانوني ديگر ، بلافاصله مجمع عمومي با درخواست هيأت مديره يا بازرس ( و يا بازرسان ) قانوني جهت تكميل اعضا تشكيل و اتخاذ تصميم خواهد كرد .
تبصره 7 - انتخاب اعضاي جديد براي بقيه مدت دوره هيأت مديره است و مسئوليت ساير اعضاي هيأت مديره تا انتخاب اعضاي جديد همچنان باقي خواهد بود .
ماده 15 - هيأت مديره حداقل هفته اي يك بار بنا به دعوت رييس هيأت مديره و مدير عامل كه حاوي دستور جلسه نيز خواهد بود در محل صندوق به رياست رييس هيأت مديره و مديرعامل تشكيل جلسه مي دهد . براي هر يك از جلسات هيأت مديره صورتجلسه اي شامل خلاصه مذاكرات و تصميمات اتخاذ شده در جلسه با قيد تاريخ توسط منشي هيأت مديره تنظيم و به امضاي تمامي اعضاي حاضر مي رسد و اسامي اعضاي غايب نيز درج مي گردد .
تبصره - نظر هر يك از اعضاي هيأت مديره كه با تمام يا قسمتي از تصميمات مندرج در صورتجلسه مخالف باشد در صورتجلسه قيد مي شود .
ماده 16 - جلسات هيأت مديره با حضور سه نفر رسميت مي يابد و در مورد دستور جلسات تعيين شده توسط رييس هيأت مديره و مدير عامل به بررسي و اتخاذ تصميم با اكثريت آراي حاضرين مبادرت مي كند . اعضاي هيأت مديره مي توانند موضوعات مورد نظر خود را از طريق رييس هيأت مديره و مدير عامل در دستور جلسه هيأت مديره قرار دهند .
ماده 17 - اختيارات و وظايف هيأت مديره به شرح زير مي باشد :
1 - 17 - تهيه و تنظيم سياستهاي كلي ، خط مشي عمومي و برنامه هاي اجرايي صندوق و پيشنهاد آنها به مجمع عمومي ،
2 - 17 - تهيه و ارايه عملكرد ساليانه ، ترازنامه ، حساب سود و زيان و صورتهاي مالي صندوق و ارايه گزارش عمليات صندوق به مجمع عمومي ،
3 - 17 - تهيه و ارايه بودجه ساليانه صندوق به مجمع عمومي ،
4 - 17 - تهيه و ارايه آيين نامه ها و ضوابط مربوط بر اساس مفاد اين اساسنامه به مجمع عمومي ،
5 - 17 - تهيه و ارايه ساختار و تشكيلات صندوق به مجمع عمومي ،
6 - 17 - تعيين ضوابط مربوط به عقد قراردادها با اشخاص حقيقي و حقوقي و لغو آن در صورت ضرورت ،
7 - 17 - تهيه پيشنهادات مربوط به تعيين انواع اعتبارات قابل تضمين توسط صندوق و ميزان كارمزد و هزينه هاي مربوط به ضمانت نامه ها جهت ارايه به مجمع عمومي ،
8 - 17 - تهيه و تنظيم ضوابط و آيين نامه هاي اجرايي بر اساس مفاد قوانين مربوط و مندرجات اين اساسنامه ،
9 - 17 - تعيين ضوابط مربوط به حقوق ، مزايا و وظايف مسئولان و شاغلان صندوق ،
10 - 17 - اتخاذ تصميم در مورد تأسيس يا انحلال شعب يا نمايندگي هاي داخل كشور ،
11 - 17 - تهيه پيشنهادهاي مربوط به تغيير و اصلاح اساسنامه و نيز افزايش يا كاهش سرمايه صندوق ، جهت تأييد مجمع عمومي و تصويب هيأت وزيران ،
12 - 17 - اتخاذ تصميم در مورد خريد يا فروش يا اجاره يا اعطا يا قبول ضمانت يا ظهرنويسي يا تضمينات تجاري يا وثيقه يا رهن اموال غير منقول يا سرمايه گذاري يا مشاركت يا پيمانكاري يا انجام تمامي امور تجاري در چهارچوب آيين نامه هاي مصوب مجمع عمومي ،
13 - 17 - تشكيل يا انحلال شركتهاي فرعي بر اساس قوانين و مقررات مربوط ، مشروط به تصويب مجمع عمومي ،
14 - 17 - افتتاح حساب و استفاده از آن به نام صندوق نزد بانكها و مؤسسات مالي و اعتباري و ساير مؤسسات تجاري و اسناد حسابهاي ياد شده ارزي و ريالي در بانكهاي داخلي و خارجي ،
15 - 17 - نمايندگي صندوق در مقابل اشخاص و تمامي مؤسسات دولتي ، خصوصي و عمومي ، محاكم و مراجع قضايي و غير قضايي با حق توكيل در دعاوي و امور جاري ، صلح و سازش و ارجاع به داوري و كارشناسي در حدود قوانين و مقررات حاكم و ساير اختيارات مندرج در قوانين و مقررات مربوط ،
16 - 17 - تمامي اختيارات لازم براي اداره امور صندوق جز موضوعاتي كه اتخاذ تصميم و اقدام در مورد آنها طبق اين اساسنامه و قانون تجارت در صلاحيت مجمع عمومي صندوق مي باشند .
تبصره - هيأت مديره مي تواند بعضي از اختيارات خود را به مدير عامل تفويض كند .
ماده 18 - مدير عامل صندوق : مديرعامل بالاترين مقام اجرايي و اداري صدوق است و در اجراي مصوبات و تصميمات هيأت مديره داراي هرگونه حقوق و اختيارات مي باشد . ساير وظايف و اختيارات وي به شرح زير است :
1 - 18 - امضاي تمامي مكاتبات عادي و جاري صندوق ،
2 - 18 - عزل و نصب كاركنان صندوق ،
3 - 18 - تعيين حقوق و مزايا ، ارتقاي شغلي و اعطاي پاداش و اضافه حقوق كاركنان و اخذ تصميم درباره تمامي امور استخدامي و اشتغال كاركنان طبق آيين نامه هاي مصوب ،
4 - 18 - دريافت مطالبات و پرداخت بدهي ها ،
5 - 18 - صدور مجوز تأسيس شعبه يا نمايندگي ،
6 - 18 - اجراي مصوبات هيأت مديره ،
7 - 18 - انجام تمامي امور اداري ، استخدامي و مالي صندوق در چهارچوب آيين نامه هاي مربوط و بودجه مصوب صندوق ،
8 - 18 - تعيين داور و كارشناسي در موارد لزوم ،
9 - 18 - عقد قراردادهاي لازم با اشخاص حقيقي و حقوقي .
10 - 18 - وكالت صندوق در محاكم داخلي و بين المللي به منظور وصول خسارات و غير آن با حق توكيل غير .
تبصره 1 - مدير عامل مي تواند برخي از اختيارات خود را به اعضاي هيأت مديره يا كاركنان صندوق به تشخيص و مسئوليت خود واگذار كند .
تبصره 2 - مدير عامل مسئول حسن اجراي تمامي امور صندوق حفظ حقوق و منافع و اموال صندوق مي باشد .
ماده 19 - بازرس ( يا بازرسان ) قانوني : مجمع عمومي يك يا دو بازرس اصلي و يك يا دو بازرس علي البدل را از ميان اشخاص حقيقي يا حقوقي صلاحيتدار به مدت يك سال انتخاب مي كند . انتخاب مجدد آنان به اين سمت امكانپذير است و تا زماني كه تجديد انتخاب به عمل نيامده بازرس ( يا بازرسان ) به خدمت خود ادامه خواهند داد .
تبصره - در صورت فوت يا استعفا يا بركناري از خدمت بازرس اصلي ( يا بازرسان ) ، بازرس ( يا بازرسان ) علي البدل وظايف وي را عهده دار خواهد شد .
ماده 20 - بازرس ( و يا بازرسان ) قانوني مي تواند هر گونه رسيدگي و بازرسي را در حدود مقررات قانوني و وظايف محول انجام داده و به تمامي دفاتر ، پرونده ها و قراردادهاي صندوق مراجعه نموده و اسناد و مدارك مربوط به صندوق را مورد رسيدگي قرار دهد . اهم وظايف و اختيارات بازرس ( و يا بازرسان ) قانوني به شرح زير است :
1 - 20 - تطبيق عمليات صندوق با بودجه مصوب ،
2 - 20 - رسيدگي به صورتهاي مالي صندوق و تصديق و مطابقت آنها با دفاتر صندوق و تهيه گزارش و اظهار نظر در مورد عمليات صندوق براي تقديم به مجمع عمومي ،
3 - 20 - اظهار نظر در مورد صحت و سقم گزارش هيأت مديره به مجمع عمومي ،
تبصره 1 - اجراي وظايف بازرسي قانوني كه طبق مقررات اين اساسنامه تعيين شده نبايد به هيچ وجه مانع جريان عادي كار صندوق گردد .
تبصره 2 - ترازنامه و حساب سود و زيان و گزارش عملكرد ساليانه صندوق بايد حداقل چهل و پنج ( 45 ) روز قبل از تشكيل مجمع عمومي تسليم بازرس ( و يا بازرسان ) شود .
فصل سوم - مقررات مالي
ماده 21 - سال مالي صندوق از اول فروردين ماه هر سال شروع و در پايان اسفند ماه همان سال خاتمه مي يابد به استثناي اولين سال كه آغاز آن ، زمان شروع فعاليت مجدد صندوق برابر اين اساسنامه و پايان آن آخر اسفند ماه همان سال مي باشد . تمامي دفاتر به تاريخ روز آخر سال مالي بسته مي شود .
ماده 22 - تمامي اسناد و اوراق تعهدآور صندوق همچنين چكها ، بروات ، سفته ها ، اوراق بهادار و اسناد بانكي به جز قراردادها همواره بايد داراي دو امضاي مجاز به انتخاب هيأت مديره كه يكي از آنها مدير عامل خواهد بود ، باشند .
ماده 23 - تعداد و انواع دفاتر قانوني طبق مقررات قانون تجارت توسط هيأت مديره تعيين مي گردند .
ماده 24 - حسابهاي صندوق طبق اصول صحيح و متداول حسابداري و بر اساس موازين قانون تجارت تنظيم و نگهداري مي شود .
ماده 25 - سود ويژه ساليانه صندوق كه پس از كسر تمامي هزينه ها ، ذخاير فني ، اندوخته قانوني ، ماليات و كسور قانوني محاسبه مي شود ، به حساب اندوخته احتياطي منظور خواهد شد .
ماده 26 - هيأت مديره صندوق مكلف است در پايان هر سال وجوه مصرف نشده سهم خود را از عوارض ويژه موضوع ماده ( 20 ) قانون مقررات صادرات و واردات - مصوب 1372 - برابر مقررات مربوط به حساب اندوخته احتياطي منظور كند .
ماده 27 - در هر زمان كه ميزان اندوخته احتياطي از سرمايه صندوق تجاوز كند مجمع عمومي در مورد انتقال بخشي از اندوخته مزبور به حساب سرمايه اتخاذ تصميم خواهد كرد .
ماده 28 - تصويب ترازنامه صندوق در هر سال از طرف مجمع عمومي به منزله مفاصاحساب هيأت مديره تلقي مي شود .
اين اساسنامه به موجب نامه شماره1521/ 21/ 74 مورخ11/11/ 1374 شوراي محترم نگهبان به تأييد شوراي ياد شده رسيده است .
معاون اول رييس جمهور - حسن حبيبي