لايحه الحاق دولت جمهوري اسلامي ايران به موافقتنامه حمل و نقل بينالمللي مواد غذايي فسادپذير و تجهيزات خاص كاربردي براي اينگونه جابهجاييها (مورخ يكم سپتامبر 1970 ميلادي برابر با دهم شهريور 1349 هجري شمسي) (اعادهشده از شوراي نگهبان)
جلسه 30/2/1399
منشي جلسه ـ «لايحه الحاق دولت جمهوري اسلامي ايران به موافقتنامه حمل و نقل بينالمللي مواد غذايي فسادپذير و تجهيزات خاص كاربردي براي اينگونه جابهجاييها (مورخ يكم سپتامبر 1970 ميلادي برابر با دهم شهريور 1349 هجري شمسي) (اعادهشده از شوراي نگهبان)»[1]
مشكل اين دستور هم ايراد اصل (15) بوده است.
آقاي آملي لاريجاني ـ اصلاً بايد يك ديكشنري بياورند كه بفهميم معناي برخي كلمات چيست.
منشي جلسه ـ [نظر شماره 11638/102/98 مورخ 26/5/1398 شوراي نگهبان:] «استفاده از واژگان بيگانه «كنترل»، «مدل»، «فن»، «ترموستات»، «كروشه»، «پلاك»، «سريال»، «پمپ»، «سوكت»، «كولر»، «سيلندر»، «فرم» و «واگن» در ضمايم و پيوستهاي اين موافقتنامه مغاير اصل (15) قانون اساسي است.»
آقاي آملي لاريجاني ـ الآن به جاي «كولر» گفته است: «خنككن». خب، آخر «كولر» چند نوع است.
منشي جلسه ـ الآن اينطور اصلاح كردهاند: «به منظور رفع ايراد شوراي نگهبان در متن موافقتنامه پيوست و ضميمهها و پيوستهاي آن، اصلاحات ذيل به عمل آمد:
1- واژه «كنترل» به عبارت «واپايش (كنترل)» اصلاح و واژه «سريال» به عبارت «اختصاصي (سريال)» اصلاح و ...»
آقاي مدرسي يزدي ـ منظورشان، «سريال» است؟
آقاي دهقان ـ در زبان عربي، معادل «سريال»، «سلسله» ميشود.
آقاي آملي لاريجاني ـ معناي «اختصاصي» چيست؟
منشي جلسه ـ لابد در اين معنايي كه به كار بردهاند، معنايش «اختصاصي» ميشده است ديگر. «... واژه «مدل» حسب مورد به عبارت «نوع (مدل)» يا عبارت «نمونه (مدل)» اصلاح و واژه «سوكت» به عبارت «پريز (سوكت)» اصلاح و ...»
آقاي آملي لاريجاني ـ بله ديگر؛ معادل «سوكت»، «پريز» است ديگر.
آقاي مدرسييزدي ـ خود «پريز» هم خارجي است.
آقاي كدخدائي ـ بله، خود «پريز» خارجي است.
آقاي صادقيمقدم ـ «پريز» بايد فرانسوي باشد.
آقاي آملي لاريجاني ـ چرا فرانسوي است؟
منشي جلسه ـ عربي نيست حتماً!
آقاي طحاننظيف ـ مهم اين است كه عربي نيست حاجآقا!
منشي جلسه ـ «... و واژه «ترموستات» به عبارت «دماپا (ترموستات)» اصلاح و واژه «كولر» به عبارت «خنككن (كولر)» اصلاح ...»
آقاي دهقان ـ «... و واژه «فرم» به عبارت «برگه (فرم)» اصلاح شد.
2- معادل فارسي مصوب فرهنگستان براي واژگان «پمپ»، «سيلندر»، «فن»، «كروشه»، «پلاك» و «واگن» يافت نشد.»
آقاي شبزندهدار ـ اين مشكل اصلاح شده است.
آقاي كدخدائي ـ بايد به آقاي دكتر حداد عادل[2] نامه بنويسيم اين واژهها را هم ترجمه كنيد.
منشي جلسه ـ آخر، يكياش معادل دارد. الآن ميگويم.
آقاي رهپيك ـ حالا دوستان [= كارشناسان پژوهشكده شوراي نگهبان] گشتهاند؛ ميگويند «سيلندر» در فرهنگستان ترجمه شده است.[3]
آقاي كدخدائي ـ معادلش چيست؟
آقاي رهپيك ـ «استوانك».
آقاي مدرسييزدي ـ خب، واقعاً «سيلندر» چيز معلومي است ديگر.
منشي جلسه ـ آقاي حداد گفتهاند «ويدئوكنفرانس» هم به «دورسخني» ترجمه شده است. جديداً نامه زدهاند.
آقاي آملي لاريجاني ـ آخر چرا «ويدئو» را ترجمه كردهاند؟ «ويدئو» كه به معناي «دور» نيست.
منشي جلسه ـ اين كلمه، ترجمهي «ويدئوكنفرانس» بوده است.
آقاي مدرسييزدي ـ خودشان ابداع كردهاند.
منشي جلسه ـ بله، ابداع كردهاند. ظاهراً ترجمه نيست.
آقاي رهپيك ـ «دورسخني» را براي تلفن هم ميشود گفت.
آقاي طحاننظيف ـ «دورسخني» ترجمهي سمينار است، نه «ويدئوكنفرانس».
آقاي آملي لاريجاني ـ خيلي خب، آقا، از اين مصوبه رد شويم؟
آقاي كدخدائي ـ حالا «سيلندر» را چهكار كنيم؟ ميگوييد اين دو تا معادل دارند. سيلندر و يكي ديگر معادل دارند.
آقاي رهپيك ـ ميگويند ما نگاه كردهايم؛ ميگويند مثلاً بعضيهايشان مثل «سيلندر» در واژگان مصوب نيست؛ در حالي كه آنجا بوده است.
منشي جلسه ـ ما ديديم؛ در سايت فرهنگستان بود.
آقاي رهپيك ـ بله، در سايت فرهنگستان هست، ولي حالا اينها ميگويند نيست.
آقاي كدخدائي ـ اگر اين ترجمه نشود، بهتر است.
آقاي آملي لاريجاني ـ مقصود از «فن»، پروانه است؟
منشي جلسه ـ بله.
آقاي آملي لاريجاني ـ پروانه بگويند ديگر.
آقاي طحاننظيف ـ حاجآقا، در حد اينكه تلاششان را كرده باشند مقبول است. معلوم است تلاششان را كردهاند.
آقاي مدرسي يزدي ـ «پمپ» را نميشود ترجمه كرد. پمپ خيلي عجيب است!
منشي جلسه ـ فرهنگستان پمپ را هم ترجمه نكرده بود.
آقاي يزدي ـ اگر كلمات زبان انگليسي را به زبان عربي تبديل كنند اصلاح است؟ اين كه اصلاح نيست.
آقاي رهپيك ـ بله، قانون اساسي گفته بايد فارسي باشد.
آقاي كدخدائي ـ خب، آقايان با توجه به اصلاح بهعملآمده، چنانچه ايراد را باقي ميدانند اعلام رأي بفرمايند.
آقاي آملي لاريجاني ـ ايراد در مورد «پمپ» باقي است ديگر.
آقاي رهپيك ـ آقا، اينجا تذكر بدهيد؛ چون ايراد دو تا واژه كه رأي دارد. آخر اين اصلاحات را در متن وارد نكردهاند. فقط گفتهاند اين كلمات اصلاح شده است. بايد بگوييم اينها را در متن وارد كنند.
آقاي كدخدائي ـ خيلي خب، با تذكر ايراد رفع شده است.
آقاي رهپيك ـ نه، آخر ايراد رفع نشده است.
آقاي كدخدائي ـ دستور بعديمان را بخوانيد.[4]
====================================================================================
[1]. لايحه الحاق دولت جمهوري اسلامي ايران به موافقتنامه حمل و نقل بينالمللي مواد غذايي فسادپذير و تجهيزات خاص كاربردي براي اينگونه جابهجاييها (مورخ يكم سپتامبر 1970 ميلادي برابر با دهم شهريور 1349 هجري شمسي) در تاريخ 26/6/1396 به تصويب هيئت وزيران رسيد. اين لايحه، پس از ارسال به مجلس شوراي اسلامي، نهايتاً در تاريخ 8/5/1398 به تصويب نمايندگان رسيد. اين مصوبه، مطابق با روند قانوني پيشبيني شده در اصل (94) قانون اساسي، طي نامهي شماره 39315/354 مورخ 12/5/1398 به شوراي نگهبان ارسال شد. شوراي نگهبان اين مصوبه را در مرحلهي اول رسيدگي در جلسهي مورخ 23/5/1398 بررسي كرد و نظر خود مبني بر مغايرت برخي مواد آن با قانون اساسي را طي نامهي شماره 11638/102/98 مورخ 26/5/1398 به مجلس شوراي اسلامي اعلام كرد. در نهايت، با اصلاحات مورخ 16/2/1399 مجلس، اين مصوبه در مرحلهي دوم رسيدگي در جلسهي مورخ 30/2/1399 شوراي نگهبان بررسي شد و نظر شورا مبني بر عدم مغايرت آن با موازين شرع و قانون اساسي طي نامهي شماره 17529/102/99 مورخ 7/3/1399 به مجلس شوراي اسلامي اعلام شد.
[2]. رئيس فرهنگستان زبان و ادب فارسي.
[3]. «... شايان ذكر است مجلس در اصلاحيه حاضر، معادل فارسي برخي از واژگان مورد ايراد را به دليل عدم وجود معادل فارسي مصوب فرهنگستان ذكر ننموده است؛ لكن با توجه به بررسي صورتگرفته معادل مصوب واژه «سيلندر»، «استوانك» ميباشد؛ لذا به دليل عدم ذكر معادل واژه مزبور، ايراد شوراي نگهبان نسبت به مغايرت عدم ذكر معادل فارسي واژه مزبور با اصل (15)، كماكان باقي است.» نظر كارشناسي مجمع مشورتي حقوقي (پژوهشكده شوراي نگهبان)، شماره 2723/پ/99 مورخ 30/2/1399.
[4]. نظر شماره 17529/102/99 مورخ 7/3/1399 شوراي نگهبان: «عطف به نامه شماره 5821/354 مورخ 20/2/1399 و پيرو نامه شماره 17417/102/99 مورخ 30/2/1399، لايحه الحاق دولت جمهوري اسلامي ايران به موافقتنامه حمل و نقل بينالمللي مواد غذايي فسادپذير و تجهيزات خاص كاربردي براي اينگونه جابهجاييها (مورخ يكم سپتامبر 1970 ميلادي برابر با دهم شهريور 1349 هجري شمسي) كه با اصلاحاتي در جلسه مورخ شانزدهم ارديبهشتماه يكهزار و سيصد و نود و نه به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيده است، در جلسه مورخ 30/2/1399 شوراي نگهبان مورد بحث و بررسي قرار گرفت و با توجه به اصلاحات بهعملآمده، مغاير با موازين شرع و قانون اساسي شناخته نشد.
تذكر:
- تغييرات انجامشده در جهت رفع ايرادات شوراي نگهبان، حتماً بايد در همه مواد مربوطه، در متن ابلاغي اعمال گردد.»