طرح استفساريه جزء (6) بند (ث) ماده (88) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران
جلسه 28/1/1398
منشي جلسه ـ بسم الله الرحمن الرحيم. دستور اول: «طرح استفساريه جزء (6) بند (ث) ماده (88) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران[1]
موضوع استفساريه:
آيا منظور از مزاياي اجتماعي مذكور در جزء (6) بند (ث) ماده (88) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران[2] مزاياي مالي و استخدامي هم ميباشد؟
پاسخ: بلي.»
آقاي اسماعيلي ـ اصل اين استفساريه طرح است؛ بار مالي هم دارد.
آقاي مدرسي يزدي ـ اين مصوبه استفسارِ چيست؟
آقاي ابراهيميان ـ اين استفسار است.
آقاي سوادكوهي ـ بله، استفسار است.
آقاي اسماعيلي ـ خب باشد؛ استفسار است، ولي توسعهاي بر جزء (6) است. معلوم نيست مفاد بند (6)، همين معنا بوده باشد. اين مزاياي اجتماعي در جزء (6) بوده است. الآن اين استفساريه ميگويد منظور از مزاياي اجتماعي، مزاياي مالي و استخدامي هم است؛ بنابراين دارند به اين جزء يك چيزي را اضافه ميكنند.
آقاي يزدي ـ اين استفساريه ميگويد آيا مزاياي اجتماعي، شامل مزاياي استخدامي هم ميشود يا نميشود؟
آقاي اسماعيلي ـ خب، گفته است منظور از مزاياي اجتماعي، مزاياي مالي و استخدامي هم است. خب، مجلس قطعاً دارد شمول اين جزء را افزايش ميدهد ديگر؛ لذا اين قطعاً موجب افزايش شمول اين جزء است؛ چون ميگويد منظور از مزاياي اجتماعي، مزاياي مالي و استخدامي هم است. قطعاً توسعهي اين جزء است ديگر.
آقاي ابراهيميان ـ نه، مزاياي اجتماعي اعم است.
آقاي آملي لاريجاني ـ بله، مزاياي اجتماعي اعم است.
آقاي اسماعيلي ـ نه.
آقاي موسوي ـ اين استفساريه چيزي به اين جزء اضافه نكرده است؛ چون قبلاً هم مزاياي اجتماعي شامل مزاياي استخدامي بوده است، ولي الآن [اين استفساريه صريحاً] آن را اضافه كرده است.
آقاي اسماعيلي ـ نه، مجلس مزاياي مالي و استخدامي را به اين جزء اضافه كرده است.
آقاي مدرسي يزدي ـ خب، ما كه دلمان ميخواهد اين مزايا هم باشد، ولي هر چه فكر كرديم، ديديم نميشود.
آقاي اسماعيلي ـ ما هم دلمان نميخواهد به اين استفساريه ايراد بگيريم، ولي هر چه فكر كرديم، ديديم ايراد دارد.
آقاي مدرسي يزدي ـ البته ايراد اين استفساريه به خاطر بار مالي و آن شرايط خاص احتمالياش نيست.
آقاي اسماعيلي ـ البته اين [بار مالي،] يك نوع استدلال است.
آقاي يزدي ـ اگر خود قانونگذار بگويد كه من از اول كه اين را گفتم، منظورم اين بوده است، [اشكالي دارد؟]
آقاي كدخدائي ـ خب، همان اول اين را ميگفت. چرا همان اول مزاياي مالي و استخدامي را نگفت؟
آقاي مدرسي يزدي ـ چرا؛ گفته است، ولي آن را عليالاطلاق گفته است.
آقاي كدخدائي ـ نه.
آقاي موسوي ـ مجلس مزاياي مالي و استخدامي را به اين جزء اضافه نكرده است؛ منظور مجلس از همان اول همين بوده است.
آقاي يزدي ـ استفساريه گفته است منظور از مزاياي اجتماعي، مزاياي مالي و استخدامي هم ميباشد.
آقاي آملي لاريجاني ـ مجلس از همان اول ميتوانست بگويد مطلق مزايا شامل اين افراد ميشود.
آقاي مدرسي يزدي ـ [مجلس در اين استفساريه،] «حقوق» را هم داراي وصف «اجتماعي» دانسته است. نكتهي اين استفساريه اين است كه آدم گير ميكند. آقا، «حقوق اجتماعي» چيز مهمي است.
آقاي آملي لاريجاني ـ نه، اين استفساريه، فقط مربوط به مزاياي اجتماعي است.
آقاي اسماعيلي ـ جزء (6)، عبارت «حقوق و مزاياي اجتماعي» را گفته بود.
آقاي آملي لاريجاني ـ [مزاياي اجتماعي] در قبال يك مزاياي ديگري است.
آقاي مدرسي يزدي ـ به مجلس بگوييم كه اين استفساريه ابهام دارد، آن را تفسير كنيد.
آقاي آملي لاريجاني ـ ما اشكال نميگيريم.
آقاي كدخدائي ـ آقاي دكتر رهپيك هم بفرمايند.
آقاي رهپيك ـ خب، البته اين عبارت ابهام دارد؛ چون حقوق اجتماعي ممكن است خيلي چيز دقيقي نباشد.
آقاي مدرسي يزدي ـ معلوم نيست كه «اجتماعي» عطف به «حقوق» باشد. ممكن است بگويند كه اصلاً «حقوق»، اجتماعي نيست، بلكه «حقوق» و «مزاياي اجتماعي» داريم.
آقاي رهپيك ـ نه، ظاهراً «اجتماعي» عطف به «حقوق» است.
آقاي آملي لاريجاني ـ اين استفساريه به نفع يك تعداد جانباز و ايثارگر است. ديگر چرا بحث ميكنيد؟!
آقاي رهپيك ـ در مورد جانبازان و خانوادهي شهدا، شبيه اين حكم در قوانين قبلي وجود داشته است. اين جزء در مورد رزمندگاني است كه حداقل شش ماه در جبهه حضور داشتهاند. در قوانين قبلي، راجع به تحصيلات رزمندگاني كه با شش ماه حضور در جبهه بتوانند يك رتبهي تحصيلي بياورند، صراحتاً چيزي نبوده است؛ ولي ظاهراً اين استفساريه ميتواند تفسير درستي باشد. يك دليلش اين است كه ما به مجمع مشورتي حقوقي گفتيم كه ببيند در قوانين، حقوق اجتماعي شامل اين موارد ميشود يا نه؛ آنها گفتند كه در قانون مجازات يك جا حقوق اجتماعي تعريف شده است.[3] بعد از اينكه آن قانون بحث محروميت از حقوق اجتماعي و امثال اينها را مطرح ميكند، ماده (26) آن ميگويد: «ماده 26- حقوق اجتماعي موضوع اين قانون به شرح زير است: ...» يك بند اين ماده گفته است كه: «چ- استخدام و يا اشتغال در كليه دستگاههاي حكومتي اعم از قواي سهگانه و و سازمانها و شركتهاي وابسته به آنها، صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، نيروهاي مسلح و ساير نهادهاي تحت نظر رهبري، شهرداريها و مؤسسات مأمور به خدمات عمومي و دستگاههاي مستلزم تصريح يا ذكر نام براي شمول قانون بر آنها»؛ يعني در متن يك قانون، يكي از مصاديق حقوق اجتماعي، استخدام ذكر شده است. خود اين مطلب ميتواند دليل باشد كه حداقل، اين تفسير به مصداق است؛ يعني حقوق اجتماعي عامتر است و شامل حق نامزدي انتخابات و مانند اين چيزها هم ميشود. يكي از موارد حقوق اجتماعي هم بحث استخدامي است. علاوه بر اينكه آن بالا، بند (ث) ماده (88) قانون برنامهي ششم توسعه گفته است كه: «ث- دولت مكلف است طبق بودجه سنواتي به منظور حمايت و تجليل از رشادتهاي رزمندگان هشت سال دفاع مقدس كه حداقل شش ماه سابقه حضور در جبهه دارند و جانبازان زير بيست و پنج درصد (۲۵%) جانبازي و آزادگان با كمتر از شش ماه سابقه اسارت و همسران و فرزندان آنان تسهيلات رفاهي، معيشتي، بهداشتي، درماني و فرهنگي به شرح زير ارائه نمايد.
1- ...»؛ يعني يك بخش از حقوقي اجتماعي، آن بحثهاي رفاهي و مالي و مانند اين چيزها ميشود. بنابراين، منظور از «حقوق اجتماعي» فقط بحثهاي اجتماعي به معناي اخصش نيست. در نتيجه، ظاهراً جزء (6) اين بند، تاب تفسير دارد.
آقاي مدرسي يزدي ـ اجازه بدهيد من يك كلمه بگويم. حالا آقاي دكتر [رهپيك] فرض فرمودند كه واژهي «حقوق» در اين جزء، پسوند «اجتماعي» هم دارد؛ اصلاً ممكن است اينطور نباشد كه بگوييم مجلس واژهي «اجتماعي» را به واژهي «حقوق» عطف كرده است؛ يعني آن عبارت اينطور ميشود: «در حقوق»، تا اينجا جمله تمام ميشود، و بعد ميگويد: «و مزاياي اجتماعي».
آقاي رهپيك ـ نه، اينطور نميشود.
آقاي مدرسي يزدي ـ چه عيبي دارد كه بگوييم حقوقي كه به رزمندگان ميدهند هم، يك درجه بالاتر باشد؟ يعني يك درجه بالاتر به رزمندگان حقوق بدهند، و مزاياي اجتماعي بالاتري هم به آنها بدهند.
آقاي رهپيك ـ اگر اينطور باشد كه مطلب خيلي روشن است.
آقاي مدرسي يزدي ـ خيلي خب، من ميگويم حداقل احتمال اينكه [حقوق رزمندگان بالاتر برود] هست ديگر. آنوقت خيلي [آثارِ] اين تفسير بالاتر ميشود؛ منتها آنچه كه من اينجا عرض ميكنم و خواهش ميكنم آقايان در اين نكته تأمل بكنند، اين است كه خب اين مزاياي مالي و استخدامي مخصوص كساني ميشود كه در ادارات دولتي استخدام ميشوند. خب چرا براي آن رزمندگاني كه شش ماه در جبهه شركت كردهاند و الآن در دولت استخدام نشدهاند، مزيتي قائل نشدهاند؟ اين يك تبعيضِ ناروايي است. خب آن بيچارهها هم رفتهاند و در جبهه شركت كردهاند.
آقاي آملي لاريجاني ـ اين جزء كه فقط مزيت استخدام در ادارات دولتي را قائل نشده است؛ امتياز يك مقطع تحصيلي بالاتر هم جزء اين مزايا هست ديگر.
آقاي مدرسي يزدي ـ عيبي ندارد؛ ولي خب، مجلس كه نميخواهد اين مزايا را براي بخش خصوصي بگويد.
آقاي آملي لاريجاني ـ امتياز مقطع تحصيلي در شركتهاي خصوصي هم قابل اجرا است.
آقاي مدرسي يزدي ـ عيبي ندارد؛ نتيجهي اينكه مقطع تحصيلي براي رزمندگان بالاتر حساب ميشود، اين است كه حقوقشان هم بالاتر ميرود؛ يعني فرض اين است كه حقوقشان بالاتر ميرود.
آقاي اسماعيلي ـ بله ديگر؛ و الّا بالا رفتن يك مقطع تحصيلي كه فايدهاي ندارد.
آقاي آملي لاريجاني ـ لازم نيست كه اين امتيازات فقط براي استخدام در ادارات دولتي باشد؛ اگر استخدام اين رزمندگان در بخشهاي غيردولتي هم باشد، همينطور است.
آقاي مدرسي يزدي ـ نه، خب نميشود؛ به بخش خصوصي كه نميشود يك چنين چيزي را تحميل كرد، مگر اينكه مجلس تصريح كند.
آقاي رهپيك ـ نه ديگر؛ چرا؟
آقاي آملي لاريجاني ـ چرا؟
آقاي رهپيك ـ اين جزء دارد ميگويد كه مدرك ليسانس اين رزمنده، در حكم فوق ليسانس است.
آقاي آملي لاريجاني ـ بله ديگر.
آقاي مدرسي يزدي ـ حالا فرض بكنيد كه آن رزمنده اصلاً در جايي استخدام نشده است و اصلاً كار آزاد دارد. خب، چرا آن بنده خدا از اين مزايا محروم باشد؟
آقاي آملي لاريجاني ـ خب، براي اين رزمنده چهكار كنند؟
آقاي مدرسي يزدي ـ خب آن مزايا را به او بدهند يا به او كمك كنند.
آقاي شبزندهدار ـ بايد آنموقع [در زمان بررسي مصوبهي مجلس در خصوص لايحه برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران (1400- 1396)] اين اشكال را ميگرفتيم.
آقاي مدرسي يزدي ـ خب، الآن ميتوانيم بگوييم كه بايد يك مبلغي هم به اينطور رزمندهها كمك بشود.
آقاي آملي لاريجاني ـ اين چه حرفي است؟!
آقاي مدرسي يزدي ـ خب چرا؟ چه فرقي ميكند؟! در حقيقت دارند اين چيزها را همينطوري و بلاعوض به افراد مشمول استفساريه ميدهند ديگر.
آقاي رهپيك ـ نه حاجآقا، ببينيد؛ اثر اين تحصيلاتي كه يك مقطع بالاتر حساب ميشود، بايد در يكجايي معلوم بشود. اگر آن رزمنده استخدام بشود، يك مقطع بالاتري براي تحصيلات او در نظر ميگيرند.
آقاي مدرسي يزدي ـ عيبي ندارد، ولي شماي دولت داريد به خاطر اينكه شش ماه رزمندگي كردهاند، به اين افراد كمك ميكنيد. خب اگر يك بنده خدايي استخدام شده است، [از اين مزيت بهره ميبرد]، ولي يكوقتي يك رزمندهاي با همهي آن خصوصيات، در جايي استخدام نيست.
آقاي آملي لاريجاني ـ يعني اين طرف ميتواند [در حالي كه مدرك فوق ليسانس دارد،]در عنوانش بنويسد: «دكتر فلاني»؟
آقاي مدرسي يزدي ـ چه ميفرماييد؟
آقاي آملي لاريجاني ـ آن فرد ميتواند بنويسد: «دكتر فلاني»؟
آقاي مدرسي يزدي ـ اگر قانون اجازه بدهد، بله ميتواند.
آقاي آملي لاريجاني ـ پس نميتوانند به آن فرد ايراد بگيرند. خب، من ميخواهم بگويم وقتي اين جزء ميگويد «بهرهمندي از مزاياي يك مقطع تحصيلي بالاتر» هم به آن فرد داده ميشود، يعني اگر واقعاً مدرك آن فرد فوق ليسانس باشد، ميتواند براي خودش عنوان «دكترا» را بنويسد.
آقاي رهپيك ـ نه، اگر چه او از مزاياي يك مقطع تحصيلي بالاتر استفاده ميكند، اما نميتواند در عنوان خودش دكتر بنويسد.
آقاي آملي لاريجاني ـ چرا؟
آقاي مدرسي يزدي ـ چون ظاهراً قانون اجازه نميدهد.
آقاي آملي لاريجاني ـ چرا نميتواند؟
آقاي رهپيك ـ چون مدركش دكترا نيست ديگر.
آقاي آملي لاريجاني ـ خب، در داشتن امتياز يك مقطع تحصيلي بالاتر، براي دارندهي آن، يك اثري هست ديگر؛ براي مقطع تحصيلي بالاتر او، يك اثري هست.
آقاي كدخدائي ـ پس اين فرد ميتواند در دانشگاه هم به عنوان هيئت علمي استخدام بشود؟
آقاي آملي لاريجاني ـ حالا آن بحث ديگري است، ولي چه كسي ميگويد نميتواند عضو هيئت علمي شود؟
آقاي مدرسي يزدي ـ خب، وقتي كه بلد نيستند، سر كلاس بروند و چه بگويند؟!
آقاي آملي لاريجاني ـ نه، آن فرد بايد سوادش را داشته باشد؛ فقط مشكلش بايد اين باشد كه مدركش فوق ليسانس است.
آقاي مدرسي يزدي ـ خب، حالا فرض ميكنيم كه سوادِ آن رشته را هم ندارد.
آقاي آملي لاريجاني ـ فرض كنيد كه او يك روحاني رسمي حوزوي است، ولي مقطع تحصيلياش [فوق ليسانس است.] چه اشكالي دارد [كه او در هيئت علمي دانشگاهها استخدام شود؟]
آقاي مدرسي يزدي ـ حالا آن يك فرض است.
آقاي آملي لاريجاني ـ نه، ميخواهم بگويم كه بالاخره يك چنين فرضي وجود دارد.
آقاي كدخدائي ـ پس رزمندگاني كه مدرك دكترا دارند، مدركشان پسادكترا به حساب ميآيد!
آقاي رهپيك ـ حاجآقا[ي لاريجاني]، الآن نسبت به غير رزمندگان و خانوادههاي شهدا، دارد يك چنين چيزي اجرا ميشود؛ مثلاً يك كسي در دانشگاه هست كه با فوق ليسانس [در هيئت علمي] آمده است و از نظر رتبهي علمي مربي است، اما از مزاياي استاديار استفاده ميكند؛ يعني رتبهي شغلياش تغيير نكرده است، ولي از مزاياي شغليِِ استادياري استفاده ميكند؛ حقوق استاديار ميگيرد، اما از نظر رتبه، مربي است.
آقاي مدرسي يزدي ـ به هر حال، اين مطلب به ذهن من ميآيد كه بايد به آن افراد هم رسيدگي كرد؛ يعني خصوصاً آنهايي كه در جايي استخدام نشدهاند. حالا واقعيت اين است كه آن بندگان خداي استخدامنشده هم ذيحق هستند. همهي خصوصيات واجد امتياز شدن در آن افراد هست؛ فقط چون رزمندهي مستخدم از دستگاهها حقوق ميگيرد، اينچنين [واجد امتيازي استخدامي] است. ميخواهم بگويم كه دولت يك امتيازي به افرادي كه استخدام نشدهاند بدهد؛ بايد به آنها هم بايد يك امتيازاتي داده بشود.
آقاي آملي لاريجاني ـ الآن كه نميشود اين كار را كرد. ما كه نميتوانيم قانون وضع كنيم؛ ما كه نميتوانيم قانون وضع كنيم.
آقاي اسماعيلي ـ اگر اينطور بشود، قطعاً اين استفساريه بار مالي پيدا ميكند.
آقاي آملي لاريجاني ـ بله.
آقاي مدرسي يزدي ـ خب، بار مالي داشته باشد؛ چه اشكالي دارد؟
آقاي كدخدائي ـ آقاي دكتر سوادكوهي هم بفرمايند.
آقاي سوادكوهي ـ در مورد اين استفساريه يك مطلبي دارم. ببينيد؛ منطوق استفساريه يك مطلبي است؛ اما من از مفهوم جزء (6) بند (ث) ماده (88) قانون برنامهي ششم توسعه، برداشت ديگري دارم. سؤال اين استفساريه، يعني منطوق اين استفساريه اين است كه ميگويند آيا منظور از مزاياي اجتماعي، مزاياي مالي و استخدامي هم ميباشد يا خير. به نظر من، اگر مجلس بخواهد از ما اين سؤال را بكند كه به نظر شما منظور از مزاياي اجتماعي، اين است كه بايد اين افراد را از جهت مالي و استخدامي هم پشتيباني بكنيم، [پاسخ، منفي است.] به نظر من اگر قانونگذار بخواهد از جهت مزاياي اجتماعي يك ارفاقي به اين افراد بكند، اين امر از اين جزء به دست نميآيد؛ چون جزء (6) بند (ث) ماده (88) اينطور بيان كرده است: «6- بهرهمندي از امتيازات يك مقطع تحصيلي بالاتر مطابق قوانين مربوطه و براي رزمندگان با حداقل شش ماه حضور داوطلبانه در دفاع مقدس در حقوق و مزاياي اجتماعي»؛ يعني خود قانونگذار، هم واژهي «حقوق» را ذكر كرده است، هم عبارت «مزاياي اجتماعي» را؛ يعني حكمش صرفاً ناظر به مزاياي اجتماعي نيست؛ در حالي كه استفسار مجلس فقط در مورد مزاياي اجتماعي است. استفساريه به مجلس ميگويد آيا از مزاياي اجتماعي در قسمت اخير جزء (6) اينطور استفاده ميكنيد كه اين مزاياي اجتماعي، يعني مزاياي مالي و استخدامي؟ به نظر من، با توجه به مفاد جزء (6) بند (ث) كه هم واژهي «حقوق» را ذكر كرده است و هم عبارت «مزاياي اجتماعي» را ذكر كرده است، [اين استفساريه درست نيست]؛ يعني اگر مجلس در تفسيرش اينطور ميآورد كه آيا منظور از حقوق و مزاياي اجتماعي، [حقوق و مزاياي مالي و استخدامي هم ميباشد يا خير، بهتر بود.] حالا واژهي «حقوق» را حذف كرده است يا آن را نياورده است؛ من نميدانم علتش چه چيزي است. به هر حال، اگر مجلس ذكر ميكرد منظور از حقوق و مزاياي اجتماعي، حقوق و مزاياي مالي و استخدامي هم ميشود يا خير، به نظر من راحتتر ميشد جواب آن را بلي گفت، ولي به نظر من با توجه به ارفاقي بودن مسائل مربوط به حمايت از رزمندگان، اجمالاً ميشود پاسخ را با حمل بر اينكه [مزاياي اجتماعي، شامل مزاياي مالي و استخدامي ميشود،] قبول كرد. نهايتاً من هم با پاسخ «بلي» موافقم.
آقاي كدخدائي ـ متشكر.
آقاي مدرسي يزدي ـ حالا اين را هم توجه بفرماييد كه اين استفسارريه، بخش خصوصي را شامل نميشود؛ چون بند (ث) دارد كه: «دولت مكلف است ...»؛ لذا اين حكم اصلاً ربطي به بخش خصوصي ندارد.
آقاي كدخدائي ـ آقايان و بزرگواران فقهاي معظم كه از هر جهت اين استفساريه را خلاف شرع ميدانند، اعلام نظر بفرمايند. اگر بزرگواران، اين استفساريه را از جهت قانون اساسي، خلاف ميدانند، اعلام نظر بفرمايند.
آقاي مدرسي يزدي ـ من اين استفساريه را تبعيض ناروا ميدانم.
آقاي كدخدائي ـ حاجآقاي مدرسي ميفرمايند كه اين استفساريه تبعيض ناروا است. اين ايراد يك رأي آورد.
آقاي مدرسي يزدي ـ [اگر اين ايراد را نسبت به اصل سوم بگيريم،] بقيهي اعضا هم بايد بتوانند به آن رأي بدهند.
آقاي كدخدائي ـ پس اين استفساريه خلاف اصل سوم هم ميباشد، بله؟
آقاي مدرسي يزدي ـ بله، حالا جهت اين ايراد را بنويسيد. تبعيض ناروا به اين معنا است كه يك امتيازي بايد به بقيهي افراد مشمول هم داده بشود.
آقاي كدخدائي ـ خيلي خب، دستور بعدي را بخوانيد.[4]
======================================================================================================
[1]. طرح استفساريه جزء (6) بند (ث) ماده (88) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در تاريخ 21/12/1397 به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيد. اين مصوبه، مطابق با روند قانوني پيشبيني شده در اصل (94) قانون اساسي، طي نامهي شماره 113689/511 مورخ 22/12/1397 به شوراي نگهبان ارسال شد. شوراي نگهبان پس از بررسي اين مصوبه در جلسهي مورخ 28/1/1398، نظر خود مبني بر عدم مغايرت اين مصوبه با موازين شرع و قانون اساسي را طي نامهي شماره 9639/102/98 مورخ 28/1/1398 به مجلس شوراي اسلامي اعلام كرد.
[2]. جزء (6) بند (ث) ماده (88) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران (1400- 1396) مصوب 21/12/1395: «ماده 88-
الف- ...
ث- دولت مكلف است طبق بودجه سنواتي به منظور حمايت و تجليل از رشادتهاي رزمندگان هشت سال دفاع مقدس كه حداقل شش ماه سابقه حضور در جبهه دارند و جانبازان زير بيست و پنج درصد (۲۵%) جانبازي و آزادگان با كمتر از شش ماه سابقه اسارت و همسران و فرزندان آنان تسهيلات رفاهي، معيشتي، بهداشتي، درماني و فرهنگي به شرح زير ارائه نمايد.
1- ...
6- بهرهمندي از امتيازات يك مقطع تحصيلي بالاتر مطابق قوانين مربوطه و براي رزمندگان با حداقل شش ماه حضور داوطلبانه در دفاع مقدس در حقوق و مزاياي اجتماعي.»
[3]. «... رابطه با استفسار مزبور بهنظر ميرسد به چند جهت استفسار صورتگرفته مبني بر اينكه «مزاياي اجتماعي» شامل مزاياي مالي و استخدامي نيز ميگردد صحيح بهنظر ميرسد.
اول اينكه وصف «اجتماعي» علاوه بر اينكه ناظر به «مزايا» است، به عنوان قبل از آن، يعني «حقوق» نيز باز ميگردد و مطابق تعريفي كه قانون مجازات اسلامي از «حقوق اجتماعي» نموده است، حقوق اجتماعي مشتمل بر موارد متعددي از جمله استخدام در دستگاههاي دولتي است و لذا ميتوان قدر متيقن حقوق و مزاياي اجتماعي را شامل حقوق و مزاياي استخدامي نيز دانست.
دوم اينكه در صدر بند (ث) ماده (88) قانون برنامه ششم توسعه كه جزء ذيل آن موضوع استفسار حاضر ميباشد، دولت مكلف گرديده مطابق بودجه سنواتي تسهيلات رفاهي، معيشتي، ... را مطابق اجزاء ذيل براي ايثارگران ارائه نمايد؛ لذا عليالاصول موارد ذيل اين بند متضمن بودجه ميباشد و در نتيجه ميتوان مزاياي مالي را نيز مشمول عنوان مزبور دانست.
سوم اينكه بهنظر ميرسد از لحاظ مفهومي نيز عبارت «حقوق و مزاياي» اجتماعي ميتواند فراتر و عامتر از حقوق و مزاياي صرفاً مالي باشد؛ به عنوان مثال ميتوان امكان ثبت نام ايثارگران مشمول اين حكم جهت انتخابات مجلس با مدرك كارشناسي (به جاي داشتن كارشناسي ارشد) را نوعي از همين حقوق تلقي نمود و يا در مواردي كه امكان طول دوره اشتغال به كار دارندگان مدارك بالاتر بيشتر باشد، ايثارگران مزبور نيز ميتوانند از اين امتياز استفاده نمايند.
لذا با عنايت به مطالب مزبور و عام بودن عبارت «حقوق و مزاياي اجتماعي»، مزاياي مالي و استخدامي را نيز ميتوان مشمول عنوان مزبور دانست.» نظر كارشناسي مجمع مشورتي حقوقي (پژوهشكده شوراي نگهبان)، شماره 9801006 مورخ 27/1/1398، ص 4، قابل مشاهده در نشاني زير: b2n.ir/11288
[4]. نظر شماره 9639/102/98 مورخ 28/1/1398 شوراي نگهبان: «عطف به نامه شماره 113689/511 مورخ 22/12/1397، طرح استفساريه جزء (6) بند (ث) ماده (88) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران مصوب جلسه مورخ بيست و يكم اسفندماه يكهزار و سيصد و نود و هفت مجلس شوراي اسلامي در جلسه مورخ 28/1/1398 شوراي نگهبان مورد بحث و بررسي قرار گرفت كه مغاير با موازين شرع و قانون اساسي شناخته نشد.»